Daty 21 i 22 stycznia zapewne zna każdy z nas – to święto naszych ukochanych Babć i Dziadków. Z tej okazji często wyruszamy na poszukiwanie prezentów, które mogą wspomóc ich zdrowie oraz utrzymać kondycję psychofizyczną jak najdłużej w dobrej formie. W dostępnych mediach znajdziemy środki wspomagające niemalże każdą dolegliwość. Ale czy na pewno są dla każdego bezpieczne? Poniżej zastanowimy się, jakie naturalne składniki, zioła i wyciągi warto wzbogacić dietę seniora, a których lepiej unikać, aby nie narazić starszych osób na niebezpieczne interakcje, jednocześnie zapewniając im witalność i energię.
Na co skarżą się seniorzy?
Na początek zastanówmy się, jakie dolegliwości najczęściej dotykają seniorów. Wiele osób skarży się na problem, jakim jest pogorszenie apetytu. Może on wynikać z różnych stanów chorobowych toczących się w organizmie, a także być skutkiem ubocznym przyjmowanych leków. Osoby starsze zdecydowanie częściej cierpią na szereg chorób układu krążenia, m.in. miażdżycę, do których prowadzi nieprawidłowy dotychczasowy styl życia. Kolejną grupą chorób są choroby neurologiczne, w tym otępienne. W grupie osób po 65 roku życia najczęstszą przyczyną otępienia jest choroba Alzheimera, na której rozwój mają wpływ m.in. czynniki żywieniowe. Zwiększone ryzyko demencji w przebiegu tej choroby wzrasta u osób, których dieta bogata jest w tłuszcz oraz uboga w kwasy omega-3, znajdujące się głównie w rybach morskich. Składnik ten można znaleźć również w wielu preparatach dostępnych w aptece bez recepty.
Kolejnym zaburzeniem jest depresja. Najnowsze badania mówią, że stan emocjonalny oraz aktywność mózgu człowieka w dużej mierze zależy od składu mikrobioty jelitowej, zwłaszcza bakterii probiotycznych Lactobacillus i Bifidobactrium. Na chwilę obecną nie ma jednoznacznej odpowiedzi na temat dokładnej suplementacji bakteriami probiotycznymi, ale wydaje się, że może to być właściwy krok w łagodzeniu niektórych objawów tej grupy chorób.
Szukasz prezentu dla babci lub dziadka? Dietetyk Stowarzyszenia Spożywo podpowie Ci, co wybrać, żeby nie zaszkodzić >>
Szczególnie niebezpieczne dla osób w starszym wieku bywają przeziębienia i choroby układu oddechowego (zwłaszcza jeżeli są bagatelizowane!). Należy pamiętać, że seniorzy (w porównaniu do osób młodszych) charakteryzują się mniejszą wydolnością całego organizmu, dodatkowo chorują na szereg innych schorzeń, co powoduje, że ich organizm musi jednocześnie walczyć nie tylko z przeziębieniem. Dlatego właśnie w grupie seniorów warto zastanowić się nad dodatkową suplementacją, zarówno tą naturalną z produktów spożywczych (sok z czarnego bzu, produkty bogate w witaminę C i inne antyoksydanty), jak i preparaty farmaceutyczne, wspierającą odporność organizmu zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym.
Wraz z wiekiem wzrasta ryzyko wystąpienia zaburzeń funkcjonowania trzustki i pojawienia się cukrzycy typu 2, choroby zdecydowanie zależnej od diety i aktywności fizycznej chorego. W uzyskaniu normalizacji poziomu glikemii część osób poszukuje „ratunku” w dostępnych na rynku aptecznym suplementach diety, m.in. preparatach na bazie morwy białej.
Interakcje: zioła i wyciągi roślinne
Popularną w ostatnich czasach rośliną o właściwościach leczniczych jest głóg, wykazujący działanie przeciwmiażdżycowe, przeciwutleniające czy obniżające poziom cholesterolu. Te zalety wskazują, że powinien być szczególnie polecany osobom z niewydolnością serca. Należy jednak pamiętać, że stosowanie wyciągu z głogu (jako terapii wspomagającej podstawowe leczenie zalecone przez lekarza) nie przyczynia się do zahamowania postępów choroby czy poprawy jakości życia wszystkich pacjentów. Interakcje mogą wystąpić przy jednoczesnym stosowaniu leków przeciwarytmicznych, przeciwnadciśnieniowych i pobudzających pracę serca.
Kolejną cenną rośliną jest dziurawiec, stosowany w medycynie ludowej na problemy z trawieniem. Dodatkowo hypercyna, znajdująca się w dziurawcu, wykazuje pozytywne działanie na trudno gojące się rany. Jednocześnie należy pamiętać, że osoby, które stosują leki metabolizowane w wątrobie czy przeciwzakrzepowe, ze względu na niebezpieczne interakcje, powinny zrezygnować ze stosowania preparatów na bazie tej rośliny.
Popularną rośliną stosowaną w suplementach diety jest miłorząb dwuklapkowy (ginko biloba), popularnie zwany japońskim. Wykazuje on działanie korzystne na układ sercowo-naczyniowy czy ośrodkowy układ nerwowy. Z drugiej strony należy skierować szczególną uwagę, aby osoby stosujące leki takie jak kwas acetylosalicylowy, omeprazol, czy diuretyki, zrezygnowały z korzystania z tej rośliny.
Popularną, uprawianą w naszym kraju rośliną jest czosnek, w którego składzie znajduje się allicyna, wykazująca m.in. właściwości przeciwdrobnoustrojowe oraz obniżające poziom cholesterolu całkowitego. Jednocześnie warto pamiętać, że przedstawiony efekt uzyskamy dopiero po dwóch miesiącach stosowania tego specyfiku. Dodatkowo osoby, które przyjmują leki z warfaryną oraz jednocześnie suplementują czosnek, zwiększają ryzyko działania przeciwzakrzepowego tych leków, natomiast jednoczesne stosowanie z lekami przeciwgorączkowymi (paracetamol) może powodować uszkodzenie wątroby.
Interakcji pomiędzy stosowanymi lekami z suplementami roślinnymi i ziołami jest wiele (o czym powszechnie nie mówi się), dlatego aby zmniejszać ryzyko działań niepożądanych, warto zgłębiać ten temat. Czytając i analizując dogłębnie skład proponowanych specyfików, można wybrać bardzo ciekawe produkty o korzystnym działaniu, dzięki czemu sprawimy naszym seniorom dużo radości i zdrowia, co jest najlepszym prezentem.
Bibliografia:
- Red. Uwe Grὄber, Leki i mikroskładniki odżywcze. Wyd. MedPharm Polska, 2018
- Skonieczna-Żydecka K, Łoniewski I, Marlicz W, Karakiewicz B: Mikrobiota jelitowa jako potencjalna przyczyna zaburzeń funkcjonowania emocjonalnego człowieka. MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2017, 69: 163 – 176
- Skotnicka M.: Rola ziół w żywieniu osób starszych – badanie pilotażowe. Probl Hig Epidemiol 2013, 94(3): 635-638
- http://diabfarmklin.umed.lodz.pl/data/accounts/735890cd-e5eb-4B87-A110-dedf65053e67/Prelekcja%20lekarski220142015nastron%C4%99.pdf (dostęp z dnia 8.01.2019)
- http://www.dops.wroc.pl/publikacje/zywienie_pub.pdf (dostęp z dnia 8.01.2019)