W cyklu artykułów wymieniliśmy już: jakie są różnice między lekami, a suplementami, czym możemy powodować interakcje z lekiem i jak one wyglądają, jakie mogą być interakcje leków z pożywieniem. W ostatnim artykule Asia wytłumaczyła, kiedy zioła mogą okazać się cennym lekarstwem, a także wyjaśniła przy jakich chorobach musimy na nie uważać.

Poruszyła też istotną kwestię i zadała ważne pytanie, a ja dziś będę dla Was kontynuować odpowiedź:

Co można zakwalifikować jako produkty bezpieczne?

Bardzo ważne w zdrowiu osób starszych są odpowiednie tłuszcze. Posiadając tę wiedzę, możemy przykładowo wzbogacić ich kuchnię o oliwę z oliwek dobrej jakości. Jeśli wiemy natomiast, że dieta bliskiej nam osoby jest uboga w kwasy omega-3, znajdujące się głównie w rybach morskich, możemy sprezentować im dobrej jakości preparat z zawartością kwasów omega-3.

Bierzmy też pod uwagę probiotyki ze względu na wiele czynników, które zależą od składu mikrobioty jelitowej, zwłaszcza bakterii probiotycznych Lactobacillus i Bifidobactrium, możemy zastanowić się czy te środki będą odpowiednie dla naszego seniora.

Na prezent polecamy też soki owocowe. Ta grupa produktów spożywczych będzie bogata w witaminę C i inne antyoksydanty. Polecamy soki z maliny, borówki, granatu i wiśni. Asia w poprzednim tekście zaznaczyła też, że warto mieć na uwadze soki i preparaty na bazie morwy białej.

Trzeba jednak uważać na interakcje. Sok z aloesu będzie bardzo dobry na łagodzenie objawów żołądkowych, ale przy spożywaniu leków przeciwarytmicznych, moczopędnych i pobudzających akcje serca będzie zaburzał gospodarkę potasem, co zwiększa ryzyko działań niepożądanych.[1] Uważać musimy też na soki z owoców cytrusowych: grejpfruta, pomelo i limetek.[2] Co dokładniej opisywaliśmy w pierwszym artykule tej serii (LINK).

Szukasz prezentu dla babci lub dziadka? Dietetyk Stowarzyszenia Spożywo podpowie Ci, co wybrać, żeby nie zaszkodzić >>

Warta uwagi będzie jeszcze borówka w postaci ekstraktu, przetworów lub soku. Jest bogata w flawonoidy (głównie antocyjanidyny), polifenole (procyanidin), kwasy fenolowe i inne substancje mające znaczenie w profilaktyce chorób przewlekłych. Przypisuje się im działanie przeciwnowotworowe, przeciw otyłości, przeciwzapalne, ochronne dla wzroku i wątroby oraz zapobiegające chorobom zwyrodnieniowym. Warto też brać je pod uwagę ze względu na potencjał w poprawie odporności organizmu.[7] Bardzo zbliżone właściwości posiada wiśnia, w szczególności cierpka. Owoce te są szczególnie rekomendowane dla sportowców, ale ze względów przeciwzapalnych warto, aby były elementem diety seniora. W zimie możemy je znaleźć pod postacią soków i przetworów. Pamiętajmy, by wybierać te z jak najniższym dodatkiem cukru.

Jeśli mówimy już o antyoksydantach, to warto zaznaczyć rolę luteiny i likopenu. Te β-karoteny powinny nam się kojarzyć z nadawaniem żywności koloru pomarańczowego i czerwonego. Choć aktualnie popularnych jest wiele preparatów opartych o te składniki, to proponujemy jednak pozostać przy bogatych w nie warzywach. Suplementacja może wpłynąć na obniżenie szkodliwego wpływu promieniowania słonecznego, ale NIE prowadzi do znacznej poprawy obrony przed stresem oksydacyjnym.[3,4,5] Oprócz tego może wchodzić w interakcje z lekami okulistycznymi.[1]

Substancją wartą uwagi jest laktoferyna. To składnik mleka wykazujący szerokie działanie biologiczne w organizmie ludzkim. Najwięcej danych klinicznych dotyczy działania przeciwdrobnoustrojowego, co czyni laktoferynę istotnym składnikiem diety, wpływającym na wspomaganie odporności. Przeciwwskazania do stosowania tego preparatu kierowane są wyłącznie do osób uczulonych.[6]

Ze względu na ryzyko niedokrwistości u osób starszych, warto sprawdzać poziom witaminy B12 (kobalaminy). Szacuje się, że u co piątej osoby w starszym wieku występuje jej niedobór. Objawy kliniczne są subtelne, obejmują zmęczenie, ospałość, suchość skóry i łamliwość włosów. W większości przypadków za niedobór odpowiada zespół złego wchłaniania pokarmów. Poziom witaminy najlepiej zbadać zanim zaczniemy suplementacje, a można to zrobić za niewielką kwotę. Z wyborem preparatu powinien pomóc już specjalista. Poważniejszy niedobór będzie widoczny już w morfologii i powinien poinformować nas o tym lekarz. [8]

Mamy nadzieję, że naszą serią zachęcimy Was do głębszego przemyślenia prezentów dla Babci i Dziadka, jeśli zastanawialiście się nad preparatami ziołowymi lub suplementami. Jeżeli jednak zależy Wam na wsparciu zdrowej diety osób starszych, to postawcie na produkty naturalne: oliwę, soki, dobrej jakości przetwory. W celu intensywnego i skutecznego wsparcia zdrowia seniora, niezbędne jest poznanie jego chorób i dolegliwości, a także pomoc związana z diagnostyką.

Cały zespół Spożywa przesyła serdeczne życzenia dla Waszych Babć i Dziadków 🙂
Oczywiście – życzymy przede wszystkim zdrowia!

Źródła:

[1] Uważaj, co jesz, gdy zażywasz leki. Interakcje między żywnością, a suplementami diety a lekami. M. Jarosz, J. Dzieniszewski

[2] K. Kłoda , A. Mierzecki , Katarzyna Swider1 , Andrzej Pawlik2, Wpływ spożywanych owoców cytrusowych oraz egzotycznych i ich soku na metabolizm leków, FA R M AC J A W S P Ó Ł C Z E S N A 2013; 6: 191-195

[3] Are lutein, lycopene, and β-carotene lost through the digestive process?Kopec RE et al. Food Funct. (2017)

[4] Molecular evidence that oral supplementation with lycopene or lutein protects human skin against ultraviolet radiation: results from a double-blinded, placebo-controlled, crossover study.Grether-Beck S et al. Br J Dermatol. (2017)

[5] Assessment of dietary lutein, zeaxanthin and lycopene intakes and sources in the Spanish survey of dietary intake (2009-2010).Estévez-Santiago R et al. Int J Food Sci Nutr. (2016)

[6] T. Siqueiros-Cendón, S. Arévalo-Gallegos, B. F. Iglesias-Figueroa, I. A. García-Montoya, J. Salazar-Martínez, Q. Rascón-Cruz, “Immunomodulatory effects of lactoferrin”, Acta Pharmacol Sin. 2014 May; 35(5): 557–566., Published online 2014 May 2.

[7] M. Luyao, S. Zhenghai, Z. Yawen, L. Mingcan, Y. Jiazhen, “Molecular Mechanism and Health Role of Functional Ingredients in Blueberry for Chronic Disease in Human Beings” Int J Mol Sci. 2018 Sep; 19(9): 2785.